Mỗi bữa không được hơn một chén cơm là lời khuyến cáo thường nghe, dễ nói của thầy thuốc dành cho người bệnh tiểu đường, nhưng “trái tai” và khó thực hiện vì mười người hết chín không thấy no nếu thiếu cơm. Nếu tưởng chỉ là chuyện nhỏ thì lầm! Nhiều người bệnh mất ngủ vì cơn đói hành hạ suốt đêm. Thống kê thực hiện với cả ngàn bệnh nhân tiểu đường ở TPHCM cho thấy 80% mất ngủ là do cảm giác thèm ăn trong đêm. Đáng lo hơn nữa là 90% trong số họ có đường huyết dao động mặc dầu uống thuốc đúng y theo toa.
Chuyện lại không chỉ có thế. Trằn trọc chờ sáng vì bụng cồn cào đối với cơ thể lại chẳng khác nào một loại stress. Tuyến thượng thận phản ứng sai lệch bằng cách phóng thích nội tiết tố chống stress. Chất này làm tăng đường huyết. Hậu quả là lượng đường trong máu của nạn nhân tăng cao vào buổi sáng hôm sau cho dù người bệnh quả thật đã cắn răng nhịn đói suốt đêm.
Chuyện thậm chí tệ hơn thế! Tình trạng bội tăng đường huyết khi thức dậy rồi sau đó dao động nhiều lần trong ngày là đòn bẩy cho nhiều biến chứng nghiêm trọng trên cả hai mặt tâm thể, từ cao huyết áp cho đến trầm uất. Chuyên gia về bệnh tiểu đường đã từ lâu quả quyết là có thể phòng ngừa tai biến mạch máu não, nhồi máu cơ tim, suy thận, thoái hóa võng mạc, hoại tử đầu chi… nếu có cách nào ổn định đường huyết, thay vì chỉ tập trung vào tác dụng hạ đường huyết của viên thuốc đặc hiệu.
Vui cho người bệnh là thầy thuốc đã tìm được hoạt chất GABA (gamma aminobutyric acid) trong hạt gạo nẩy mầm. Chất này rất thích hợp cho người bệnh tiểu đường nhờ công năng “nhiều trong 1”, cụ thể như:
- Không gây bội tăng đường huyết sau bữa ăn với hơn chén rưỡi cơm, thậm chí hai chén cơm nhờ chỉ số tăng đường huyết trong gạo mầm thấp hơn nhiều nếu so với gạo khác, kể cả gạo lức.
- Tối ưu hóa hoạt tính của insulin nên người bệnh qua đó có thể bớt thuốc đặc hiệu, nghĩa là giảm chi phí và giới hạn phản ứng phụ, nhưng vẫn có tác dụng hạ đường huyết như mong muốn.
- Hạ mỡ máu trên cơ chế sinh học thông qua tác dụng kép, vừa ức chế phản ứng tổng hợp chất mỡ xấu như Triglyceride, LDL đồng thời hưng phấn khả năng tổng hợp chất béo hữu ích như HDL của lá gan.
- Ổn định huyết áp thông qua tác dụng chống xơ vữa mạch máu - vốn là mặt trận hở sườn trong bệnh tiểu đường.
- Ngừa béo phì nhờ ít tinh bột hơn gạo trắng thông thường.
- Ngăn táo bón, chống đầy hơi (thường gặp ở người tiểu đường) nhờ hàm lượng chất xơ hơn các loại gạo khác.
- Tạo giấc ngủ yên bình bằng cách trấn an hệ thần kinh giao cảm qua tác dụng của canci ở dạng được cơ thể dung nạp tối ưu.
- Bảo vệ hệ thần kinh cách mấy cũng ít nhiều sứt mẻ của người bệnh tiểu đường nhờ dồi dào chất kháng-oxy hóa.
Bác sĩ LƯƠNG LỄ HOÀNG